” ….En vanavond mogen alle kinderen hun schoen zetten omdat wij vandaag weer in Nederland aangekomen zijn!”
Dat waren de woorden van Sinterklaas waarmee hij zijn toespraak op TV –na zijn aankomst in Groningen- afsloot. Zelfs mijn dochter van bijna 20 jaar reageerde daarop met : “Dus ik ook…Sint zegt het zelf! “ Ze heeft uiteindelijk niets in haar schoen gekregen want “eigenlijk maar smerig mam, pepernoten enzo uit je schoen eten”. Maar…ze wordt regelmatig –net als alle andere (lief)kinderen uit het gezin verwend met iets lekkers of een kleinigheidje. Niks mis mee toch?….
Prinsessenjurkje
Toch ben ik me er (nog) meer bewust van geworden wanneer en waarom ik mijn kinderen (of liefkinderen: stiefkinderen staat zo naar) verwen. Het boek ‘Het verwende kind syndroom’ van W. de Jong heeft daaraan bijgedragen.
Ik kocht dat boek een tijd geleden omdat de titel en de foto op de kaft -een meisje, gehuld in een roze prinsessenjurkje, met de armpjes stijf over elkaar en een boze/pruilende gezichtsuitdrukking- mijn aandacht trokken. Ik ben opgegroeid als een ‘enig kind’ ,in de betekenis van: ik heb geen broers of zussen. “Jij wordt zeker wel verwend?” en “Jij krijgt natuurlijk altijd je zin” waren opmerkingen van vriendjes, vriendinnetjes en ook wel volwassenen. Toen ik het boek tegen kwam dacht ik alsnog het juiste antwoord daarop te kunnen vinden want heel eerlijk … ik wist (en weet) het antwoord op die vragen nog steeds niet .
Compensatie
Al lezende kwam ik er namelijk achter dat het boekje niet over ‘enig kinderen’ gaat (die worden slechts terloops genoemd) maar over het verwennen van kinderen en de gevolgen daarvan in het algemeen.
Verwennen wordt door de schrijver uitgelegd als: grenzeloosheid en toegeeflijkheid van de kant van de ouders.
Sommige ouders zien hun kind als een prins of prinsesje: ‘verafgoding’ noemt de schrijver dat. Deze ouders overdrijven de talenten en vaardigheden van hun kind(eren). Ook de eigen opvoeding (het beter of anders willen doen dan de eigen ouders), schuldgevoel (lange dagen werken en minder tijd voor de kinderen hebben), tijd (geen zin in discussie hebben en dus zelf maar die kamer van dochterlief opruimen) en compensatie worden als motieven voor (over)verwenning genoemd.
Het moet toch gezellig zijn
De laatste, compensatie, herken ik in ieder geval sterk bij mezelf als moeder. Nadat ik gescheiden was van hun vader probeerde ik door -zo kan ik het nu zien- overcompenserend gedrag het verdriet en de pijn van mijn dochters weg te nemen. Als ze bij mij waren moest het vooral gezellig zijn, bijvoorbeeld ook tijdens het eten. Dus aten we vooral wat zij lekker vonden. Weliswaar nog steeds wel altijd zo gezond mogelijk (die waarde kreeg ik weer mee van mijn ouders!) maar toch… ik verwende hen behoorlijk! Zo gebeurde het dat mijn jongste dochter -de oudste woonde al op zichzelf en at natuurlijk (!) nog steeds bijna alles- ineens geen witlof, bloemkool enz. enz. at om dat ze dat ECHT niet meer lustte. En dat terwijl ik haar, net als haar zus, als kind dwong om alles te proeven zodat ze later veel zou lusten en overal gemakkelijk aan zou kunnen schuiven als ze uitgenodigd werd om te blijven eten.
Verwennen, problematisch verwennen, is een vorm van verwaarlozing stelt De Jong in dit boekje vast: ”Kinderen die hieraan blootgesteld worden vallen onder andere op door hun lage frustratietolerantie en hun koppige, soms oppositionele en manipulerende gedrag. Vaak raken ze in een sociaal isolement en is er sprake van schoolverzuim. De gevolgen blijven op volwassen leeftijd merkbaar. “
Langzamerhand nemen de discussies over ‘vies of lekker’ weer af: zij woont op kamers, eet samen met haar huisgenoten die om de beurt koken en ik bepaal in de weekenden weer wat er op het menu staat. En ja: soms mag zij kiezen want ach…een beetje verwennen…
De inzichten die ik kreeg na het lezen van dit prachtige, waardevolle en zeer aan te bevelen boek helpen mij zeker. Het heeft me weer heel bewust gemaakt van het belang van het stellen van grenzen en waarom ik dat af en toe (nog) minder gemakkelijk vind.
De V van…
Terugdenkend aan de woorden van de Sint: hoeveel kinderen zouden vorige week zaterdag toch iets in hun schoen gekregen hebben terwijl papa en mama eerst dachten dat Sint nog even op zich zou laten wachten? De chocoladeletters waren in ieder geval al nagenoeg uitverkocht. Vooral de G(van grenzeloos) zag ik nog en ook de V van… die laatste past overigens volgens Willem de Jong -helaas- ook goed in de schoen van heel wat kinderen.
(Meer info over de inhoud en het eenvoudig bestellen van dit boek en andere boeken waar wij enthousiast over zijn vind je op onze site www.samen-binden.nl of klikhier.)
